Over de exacte oprichtingsdatum bestaat onduidelijkheid. Sommigen houden 1949 aan als jaartal, omdat in dat jaar de communisten binnen Expogé officieel geen lid meer konden zijn. De ontwerpstatuten noemt echter 7 januari 1950 als oprichtingsdatum. Dit is tevens de datum waarop de eerste Werkconferentie werd gehouden. De Vereniging zelf houdt in haar stukken echter het jaartal 1948 aan. Sinds 24 augustus 1984 is de VVV officieel een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid en als zodanig geregistreerd in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Aanleiding voor oprichting
De organisatie is ontstaan omdat communistische leden van de Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen (Expogé) vanwege de communistische machtsovername in 1948 in Tsjechoslowakije werden geroyeerd. Bovendien bestond behoefte aan een brede organisatie, waar ook oud-verzetsmensen die niet gevangen hadden gezeten en vervolgingsslachtoffers uit de concentratiekampen zich bij konden aansluiten.
Rechtsvorm
Vereniging
Inrichting van de organisatie
De hoogste autoriteit van de organisatie is het Congres. In de periode tussen twee congressen is de leiding van de organisatie in handen van de landelijke raad. De landelijke raad is belast met de handhaving van de statuten, de uitvoering van de besluiten van de congressen en algemene vergaderingen, en het contact met andere organisaties. De landelijke raad bestaat uit minstens 19 en ten hoogste 29 leden en wordt gekozen voor de tijd tussen twee congressen. Op haar eerste zitting na het congres verdeelt zij de functies en kiest zij uit haar midden een Dagelijks bestuur en een werksecretariaat.
Het Dagelijks bestuur is belast met de dagelijkse leiding van de organisatie en draagt het werk hiertoe over aan het werksecretariaat. Het werksecretariaat voert dus slechts de opdrachten van de Landelijke Raad en van het Dagelijks Bestuur uit. Het werksecretariaat vertegenwoordigt de organisatie in en buiten rechten.
De lagere bestuursorganen van de organisatie bestaan uit:
Gewestelijke besturen
Afdelings-besturen
Onder-afdelingsbesturen
Het Congres kiest uit de leden verschillende werkcommissies, waaronder een landelijke ballotagecommissie, een pers- en propagandacommissie en een sociale adviescommissie. De commissies werken onder toezicht van het Dagelijks Bestuur.
De vereniging is aangesloten bij de Fédération Internationale des Anciens Prisonniers Politiques (F.I.A.P.P.) en onderhoudt vriendschappelijke betrekkingen met zusterorganisaties in het buitenland.
De vereniging kent leden, ereleden en donateurs.
Het bestuur bestond anno 2009 uit:
G. Olivier (voorzitter)
D. de Boef (secretaris)
K.A. Nooter-Spreekmeester (penningmeester)
Sinds 1984 maakten de volgende personen eveneens deel uit van het bestuur:
S. korper (1984-1988, voorzitter)
B.J. de Boo (1994-1996, secretaris)
K.F. Neijssel (1984-1994, secretaris)
C.H. Fels (1994-2002, penningmeester)
W.A.C. van Alphen (1991-1994, penningmeester)
M. Zeegers (1984-1985, penningmeester)
M.Ph. Vlaskamp-Kwak (1984-2005, bestuurslid)
F.F. Kwak (1985-1994, bestuurslid)
Chr. Smit (1984-1991, bestuurslid)
Doelstelling
1950:
De Organisatie Verenigd Verzet stelt zich ten doel:
de vereniging van al diegenen, die tijdens of (en) voor de nazibezetting van ons land door daad of houding getoond hebben zich te verzetten tegen het fascisme en gestreden hebben voor de vrijheid, de democratische rechten en de onafhankelijkheid van ons land.
In haar rijen op te nemen al diegenen, van wie kan worden aangenomen dat zij door de tijdens de bezetting door hen gebrachte offers, het fascisme als een vijand der mensheid hebben leren zien: hetzij dat zij om hun z.g. ras of hun geloof of overtuiging werden vervolgd, of dat zij ouders of echtgenoot/echtgenote of naaste familieleden, in de strijd tegen het fascisme verloren.
Door de bundeling aan alle onder 1 en 2 genoemden:
1e de strijd aan te binden tegen iedere vorm van fascisme binnen en buiten onze landsgrenzen
2e een actieve strijd te voeren voor de belangen van de nabestaanden van de antifascistische strijders en van de slachtoffers van het fascisme en de rechten van oud-strijders te verdedigen.
3e een actief aandeel te nemen in de strijd voor het behoud van vrede en tegen de oorlogsdrijvers
4e de strijd te voeren voor het behoud van de vrijheid, de democratie en de onafhankelijkheid van ons land.
1984:
De vereniging heeft ten doel: het hooghouden van de idealen van de strijd tegen de Duitse bezetter in 1940 tot 1945 en het passief en actief verzet in woord, daad en geschrift tegen alle uitingen van neo-fascisme en antisemitisme.
Taken
1950
De organisatie tracht de doelstellingen te verwerkelijken door:
de voorlichting van haar leden over alle vraagstukken in de Beginselverklaring genoemd en het vormen van hun mening over deze vraagstukken.
Het naar buiten kenbaar maken van het door de organisatie verkregen standpunt, door meetings, demonstraties enz.
Het uitgeven van een verenigingsorgaan en andere geschriften.
Het samenwerken met andere organisaties en verenigingen ter verdediging van de Vrede en democratie, al of niet in federatief verband of op andere wijze.
Alle andere haar ten dienste staande wettige middelen.
1984
De vereniging tracht haar doel onder meer te bereiken door:
het uitgeven van een blad genaamd de Stem van het Verzet.
Het verzamelen en uitgeven van studiemateriaal over de periode 1940-1945 en de verbinding van deze periode met het heden.
Het geven van voorlichting op scholen, instituten, verenigingen enz.
Het samenwerken met daartoe in aanmerking komende organisaties, instellingen en bevoegde instanties, nationaal en internationaal.
Alle overige wettige middelen.
Belangenbehartiging en ondersteuning waren aanvankelijk een belangrijke taak. Daarnaast verzet het zich tegen alle uitingen van neofascisme, racisme en antisemitisme. Voorts werkt het Verenigd Verzet mee aan tentoonstellingen en richt het zich tot jongeren, o.a. via de Commissie Jeugdvoorlichting.
Olivier-Vonk, G., Wat waren het voor mensen? Interviews (Amsterdam 1996).
Hildering, P, In het heden ligt het verleden, in het nu wat worden zal: onderdrukking en verzet 1940-19nu (Amsterdam 1983).
Mijn naam is Haas: enige dokumentaires over regeringsfunctionarissen de generale staf en het bedrijfsleven van de Duitse Bondsrepubliek en hun bruine verleden (Amsterdam 1961).
De SS-ratten (Amsterdam 1961).
Brasser, J., Verzetsstrijders spreken tot U: rede van Jan Brasser (Witte Ko) uitgesproken op het Congres van het "Verenigd Verzet 1940-1945" op 5 en 6 Mei 1950 (z.p. 1950).
De stem van het verzet. Orgaan van het Verenigd Verzet ’40-’45. Verscheen van 1961 tot 2004. Verscheen onregelmatig, maar vanaf 2002 tweemaal per jaar. Met ingang van 2002 gedeeltelijk samengegaan met 40-45 en gedeeltelijk voortgezet als Contactblad Stichting 1940-1945.
De plaatsingslijst is in 2000 gemaakt door Mehmet Bilgen en aangevuld in 2008.
Omvang
1,86 meter
Aantal inventarisnummers
26 inventarisnummers
Archiefordening
Chronologisch
Informatiedrager
foto
papier
tekening
videoband
Andere informatiedrager
Het archief bevat enkele corporele documenten.
Openbaarheid
volledige openbaarheid
Verloren geraakt
Niet bekend
Selectie en vernietiging
Niet bekend
Analytische beschrijving van het archief
Het archief bevat ingekomen en uitgaande stukken; notulen van bestuursstukken en stukken van ledenvergaderingen; statuten en het huishoudelijk reglement; adressenbestanden; een kasboek; stukken betreffende de Sociaal Medische Commissie, het COVVS en de Fédération Internationale des Résistants (FIR); documentatie.
Documentatie
Beeld- en geluidmateriaal:
Video: 45 jaar Verenigd Verzet uit 1993 en herdenkingsvideo Henk van Moock
Foto’s kinderuitzending Verenigd Verzet en Bund der Antifaschisten Präsidium (kinderferienkolinie)
Foto Verenigd Verzet en Komitee Kruisraketten Nee op 29 oktober 1983, gemaakt door Ton Sonneveldt
Overig:
Zegel Verenigd Verzet van 10 cent
Prentbriefkaart met oproep voor het aftreden van Globke – Actie Bondsrepubliek Duitsland, 1962
Portrettekening van Ernst Thälman ontvangen bij de Buchenwaldherdenking te Weimar in juni 1956
Affiche van Piet Klaasse “Herdenking Tweede Wereldoorlog”
Affiche “Aan de burgers van Heiloo” ca. 1941
Objecten:
kartonnen bordje Verenigd Verzet
etui met broodkaarten
onderzetters
penningen Winterhulp
penning spoorwegstaking 1944
vlaggetje Februaristaking 1941
vlaggetje Verenigd Verzet
vlaggetje Stichting 1940-1945
Button met opschrift 'Sovetskij Komitet Veteranov Vojny'
Archiefstukken van organisatie/persoon in andere archieven
Het archief van de Stichting Nederlands Dachau Comité bevat correspondentie met het Verenigd Verzet betreffende de weigering van het Dachau Comité om deze vereniging uit te nodigen tot deelneming aan het Comité van aanbeveling voor de financiële actie voor het Dachau-monument.
Bronnen
Uittreksel handelsregister van de Kamer van Koophandel, 10-07-2009.